بر اساس مصوبه شورای پژوهشی دانشگاه، هسته مطالعاتی آل بویه و هسته مطالعاتی جمعیت در پژوهشکده گیلان شناسی ایجاد شد. این هسته ها با مشارکت پژوهشگران به صورت متمرکز در زمینه های تخصصی مورد نظر تحقیق خواهند داشت.
کتاب پیشگامان فرهنگ گیلان از آغاز تا ۱۳۵۷ (انقلاب اسلامی ایران)
کتاب گیله گب
اصطلاحات و ضربالمثلها (شرق گیلان)/ به کوشش محمدولی مظفری؛ گردآوری و تدوین مهرناز مظفری.- رشت: فرهنگ ایلیا، ۱۳۹۳
گیلان در قلمرو شعر و ادب/ گردآوری ابراهیم فخرائی.- رشت: طاعتی، ۱۳۷۷
گیلکی از گروه زبانهای شمال غربی ایرانی است. گروه زبانهای کاسپین در خانواده زبانهای ایرانی شامل زبانهای تالشی و گیلکی و طبری میباشند. در خانواده زبانهای غربی ایرانی زبانهای دیگری مانند کردی و بلوچی و زبانهای مرکزی (راجی و گلپایگانی و زبانهای ایران مرکزی و زبان زردشتیان یزد) و همچنین زبان سیوندی میباشند. برخی گیلکی را به نام پهلوی خواندهاند. حمداله مستوفی قزوینی مینویسد: «در گشتاسفی که بخشیست در مجاورت دریای کاسپین و نزدیک «سالیان»، زبانشان به پهلوی به جیلانی (گیلانی) باز بسته است.». مستوفی پهلوی را شبیه و وابسته به گیلکی میداند. کتاب "واژهنامه گویش گیلکی به انضمام اصطلاحات و ضربالمثلهای گیلکی" گردآوری و تدوین احمد مرعشی از فضلای گیلانی در سال 1363 در 3000 نسخه و در 670 صفحه به همت انتشارات طاعتی چاپ و منتشر شد. این کتاب مجموعهای از واژگان گویش گیلکی است که بهصورت آوانگاری شده و همراه با برابرهای فارسی عرضه گردیده. چه در مقدمه به گویش گیلکی و چه در واژهنامه سعی شده کلمات بدان گونه که تلفظ میگردند، آورده شود. مضاف بر آن در گردآوری واژهها بیشتر روی واژههای رایج در مرکز استان و حومه که رسمیت زیادتری داشتهاند، تکیه شده است. پاپان بخش این مجموعه نیز، تعدادی از اصطلاحات و ضربالمثلهای گیلکی و معانی فارسی آنهاست. این فرهنگ مصور است و با فهرست اعلام و واژههای لاتین، فهرست اعلام و واژههای انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی و روسی که بهگونهای در کتاب نامی از آنها آمده است به پایان میرسد.
مثلهای مردم هر سرزمین نمادی از آداب و آئینها و مناسبات اجتماعی، تلقی آن مردم از زیباییها و زشتیها، و نیز چگونگی زیست آنان در فرازوفرود روزگاران است. مثلهای هر سرزمین، چکیده یکعمر تجربه تلخ و شیرین آموزنده در چهارچوب کوتاهترین واژگان و کلام است. کتاب "فرهنگ مثلها و اصطلاحات گیل و دیلم" مجموعه تقریبی ۱۳۰۰ مثل و اصطلاح به گویش مردم جلگه و کوهستان "شرق گیلان" است. این کتاب ارزشمند در زبان گیلکی که به همت محمود پاینده طی هشت سال کوشش جمعآوریشده است، اولین بار در 1200 نسخه در سال 1352 به همت بنیاد فرهنگ ایران منتشر گردید. چاپ جدید – ویرایش جدید- این کتاب نیز در سال 1374 از سوی انتشارت سروش، در 3000 نسخه و در 275 صفحه با چند هزار مثل و اصطلاح گیلکی، همراه با چند هزار مثل و زبانزد فارسی و دیگر گویشهای ایرانی برای گویاتر کردن آنها، حاصل سی سال پرسوجو و پژوهش محمود پاینده لنگرودی، این گیله مرد شیفته ادب و فرهنگ گیلان و نویسنده و شاعر گیلکی سرا و فارسی سرای کشورمان است که بعد از گذشت بیش از ۲1 سال از چاپ نخست کتاب، منتشر و به همه علاقهمندان ادبیات مردمی و زبانشناسان تقدیم شده است. در این کتاب برگردان فارسی مثلها و اصطلاحات، خواننده را از مراجعه به فرهنگ لغات بینیاز میکند و برای استفاده زبان شناسان و دیگر محققان، نویسنده سعی کرده آوانوشت، کاربرد و کنایههای مثلها را نیز بهاختصار در کتاب بیاورد. از دیگر ویژگیهای بارز کتاب حاضر این است که به دنبال هر مثل، نویسنده، مصراعها، بیتها، مثلها، اصطلاحات و تکیهکلامهایی از گویشهای دیگر که خاصه زبان فارسی است و نزدیکترین معادل مثلهای گیلکی است را برای گویاتر کردن این مثلها گردآوری کرده است تا فهم آن برای خوانندگان آسانتر باشد. واژهنامه مفصلی نیز در پایان کتاب تهیه شده است. مؤلف در این کتاب از مجموعه مثلها و اصطلاحات کوهنشینان محمدولی مظفری کجیدی – شاعر گیلکی سرا و شیفته فولکلور گیلان - نیز بهره برده است.
نخستین نشست تخصصی دیپلماسی شهری کیاشهر
بر اساس مصوبه شورای پژوهشی دانشگاه هسته مطالعاتی آل بویه و هسته مطالعاتی جمعیت در پژوهشکده گیلان شناسی ایجاد شد. این هسته ها با مشارکت پژوهشگران به صورت متمرکز در زمینه های تخصصی مورد نظر تحقیق خواهند داشت
معرفی کتاب کتاب گیلان/ به سرپرستی ابراهیم اصلاحعربانی.- تهران: گروه پژوهشگران ایران، ۱۳۷۴ – 1387
معرفی کتاب فرهنگ گیلکی
نشست تخصصی شهر خلاق با حضور استادان، دانشجویان و تعدادی از علاقمندان صبح روز دوشنبه 22 خرداد در محل پژوهشکده گیلان شناسی برگزار شد. در این نشست ویژگی های شهر خلاق مورد بحث و بررسی قرار گرفت. با توجه به انتخاب شهر رشت به عنوان شهر خلاق خوراک برخی از سخنرانان درباره پیشینه خوراک در گیلان و نقش آن در گردشگری سخنرانی کردند. یادآور میشود در این نشست جمعی از مسولان و نمایندگان شورای اسلامی شهر رشت حضور داشتند.
روز سه شنبه مورخه 17 خرداد 1401 با سخنرانی دکتر عباس پناهی دانشیار تاریخ پژوهشکده گیلان شناسی، یاسر کرم زاده دانشجوی دکترای زبان شناسی دانشگاه دولتی ایروان و همچنین سخنرانی برخط پرفسور وارطان وسکانیان رئیس بخش ایران شناسی دانشگاه دولتی ایروان در سالن اجتماعات دکتر رحمدل پژوهشکده گیلان شناسی دانشگاه گیلان برگزار گردید. در این نشست دکتر عباس پناهی ضمن برشمردن اهمیت قفقاز در مناسبات منطقهای ایران با قفقاز و روسیه، روابط فرهنگی و تاریخی ایران و ارمنستان و همچنین نقش ارامنه در تاریخ و فرهنگ ایران را مورد بررسی قرار داد. بخش دوم سخنرانی ایشان به بررسی مطالعات ایران شناسی در ارمنستان با تاکید بر بخش ایران شناسی دانشگاه دولتی ایروان اختصاص داشت. در ادامه پرفسور وارطان وسکانیان ضمن سپاسگزاری از برگزاری این نشست گزارشی جامع از روند تاریخی مطالعات ایران شناسی در ارمنستان پرداخت. وی نام تعدادی از شخصیتهای ارمنی و ایرانی که تلاشهای زیادی در جهت معرفی تاریخ و فرهنگ ایران در این سرزمین داشتند، برشمرد. علاوه بر این، پرفسور وسکانیان با تاکید بر نقش دانشگاه گیلان در روابط بین دانشگاهی، به بررسی کارنامه بخش ایران شناسی دانشگاه دولتی ایروان در زمینه مطالعات زبان شناسی در حوزه کاسپین به ویژه زبان تالشی، گیلکی و مازندرانی پرداختند. سخنران سوم، دکتر یاسر کرم زاده نیز گزارش کاملی از نقش بخش دانشگاه دولتی ایروان در زمینه مطالعات ایران شناسی ارائه داد. دکتر کرم زاده با توجه به تجربه مستقیم در این دانشگاه و دانشی که در زمینه مطالعات ایران شناسی از استادان برجسته این بخش به ویژه پرفسور وسکانیان اندوخته، مباحث ارزشمندی از روند مطالعات ایران شناسی با تاکید بر سوابق مطالعاتی دانشمدان ارمنی در زمینه مطالعات زبان شناسی به ویژه در حوزه زبان تالشی ارائه نمود. در پایان نیز پرسش و پاسخی بین شرکت کنندگان و دکتر کرم زاده درباره روند مطالعات ایران شناسی در دانشگاه دولتی ایروان انجام پذیرفت.
نخستین جشنواره بینالمللی شاهنامه خوانی و نقالی «خردسرای فردوسی گیلان » با برگزاری اختتامیه و اعلام اسامی برندگان به کار خود پایان داد.
پاسداشت روز شکوه سخن و سخن سرای پارسی ابوالقاسم فردوسی
نخستین جلسه انجمن ایرانی تاریخ(شعبه گیلان)
نشست تخصصی با موضوع بررسی راهکارهای بهبود وضعیت مناطق محروم شهر رشت
نشست تحلیلی ترویجی"(جشن تیرگان) تیرماه سیزده، همراه با رونمایی و معرفی کتاب در جستجوی سیمرغ "
نشست تخصصی با موضوع" فرهنگ عمومی"
نشست تخصصی با موضوع"کهن دژ سکسار؛ بخشی از ناگفته های تاریخ پرشکوه گیلان زمین"